Monday, October 8, 2012

သေဘာတူလား၊ မတူဘူးလား

Yes တို႔ No တို႔ ဆိုတာ အဂၤလိပ္စကားေျပာမွာ အမ်ားဆံုးသံုးတဲ့ စကားလံုးေတြထဲက အပါအဝင္ပါ။ တစ္ဖက္လူက ေျပာတဲ့ အေၾကာင္းအရာကို သေဘာတူတယ္ မတူဘူး ဆိုတာကို Yes သို႔မဟုတ္ No နဲ႔ ေျပာၾကရတာပါပဲ။ အေၾကာင္းသင့္လို႔ ျမန္မာဘာသာနဲ႔ အဂၤလိပ္ဘာသာ ႏွစ္ခုမွာ ဟုတ္ကဲ့၊ ဟင့္အင္း ေျပာပံု မတူတာေလး ေျပာပါရေစ။ ဥပမာေပါ႔ဗ်ာ။ ေမာင္ျဖဴဟာ မေန႔က ေက်ာင္းကို သြားခဲ့တယ္။ အဲဒါကို ေမာင္မဲက သိခ်င္လို႔ ေမးတယ္ဆိုပါစို႔။

ေမာင္မဲ - မေန႔က မင္း ေက်ာင္းသြားသလား။ လို႔ ေမးရင္
ေမာင္ျဖဴ - ဟုတ္ကဲ့၊ သြားပါတယ္။ လို႔ ေျဖမယ္။
ေမာင္မဲ - မေန႔က မင္း ေက်ာင္းမသြားဘူးလား။ လို႔ ေမးရင္
ေမာင္ျဖဴ - မဟုတ္ဘူး၊ သြားပါတယ္။ လို႔ ေျဖလိမ့္မယ္။ ကဲ အဂၤလိပ္နဲ႔ ဘာကြာသလဲ ဆိုတာ သိရေအာင္ က်ေနာ္ အဂၤလိပ္လို ေမးေျဖလုပ္ျပမယ္။
A : Did you go to school yesterday?
B : Yes, I did.
A : Didn't you go to school yesterday?
B : Yes, I did. (No, I did လို႔ ေျဖလို႔ မရဘူး)

ကဲ ဘာထူးသလဲ သတိထားမိလား။ ျမန္မာစာမွာက ေမးခြန္းတစ္ေၾကာင္းလံုးရဲ႕ အဓိပၸာယ္ေပၚ မူတည္ၿပီး Yes/No ေျဖတယ္။ ေမာင္မဲရဲ႕ ဒုတိယအေမးဟာ မွားတဲ့အတြက္ ေမာင္ျဖဴက ဟင့္အင္း ဆုိၿပီး ျငင္းပါတယ္။ အဂၤလိပ္မွာၾကေတာ့ တစ္ေၾကာင္းလံုးရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကို မယူေတာ့ဘူး။ ႐ိုး႐ိုးေမးခြန္လား (Did you?)၊ အျငင္းေမးခြန္းလား (Didn't you?) ဆိုတာ ခဏ ေမ့ထားတယ္။ ေက်ာင္းသြားျခင္း၊ မသြားျခင္းကိုပဲ အဓိကထား ေျဖတယ္။ ေက်ာင္းမသြားဘူးလားလို႔ ေမးေပမယ့္ ေက်ာင္းသြားတာ မွန္တယ္တဲ့အတြက္ Yes လို႔ပဲ ေျဖရပါတယ္။ အဲဒါကို လူအေတာ္မ်ားမ်ား မွားၾကတယ္။ က်ေနာ္လည္း ငယ္ငယ္က ေသာက္ေသာက္လဲ မွားခဲ့တာပါ။ ေနာက္ပိုင္း ေစ့ေစ့ေပါက္ေပါက္ ေလ့လာမွ ကြာမွန္း သိလာရတယ္။ အဂၤလိပ္စာမွာ "သြားလား" လို႔ပဲ ေမးေမး၊ "မသြားဘူးလား" လို႔ပဲ ေမးေမး၊ သြားရင္ Yes မသြားရင္ No လို႔ ေျဖ႐ံုပါပဲ။ ဗဟုသုတအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ ျပင္သစ္စာမွာေတာ့ ထူးထူးျခားျခား ႐ိုး႐ိုးအေမးကို ေထာက္ခံခ်င္ရင္ (Oui) (အြီ) လို႔ ေျဖၿပီး အျငင္းေမးခြန္းကို ေထာက္ခံခ်င္ရင္ (Si) (စီ) လို႔ ေျဖရတယ္။ သေဘာကေတာ့ Yes ႏွစ္မ်ဳိး ရွိတဲ့ သေဘာေပါ႔။ အဂၤလိပ္မွာေတာ့ Yes က တစ္မ်ဳိးတည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒါကို မမွားရေအာင္ အရင္ဆံုး ေျပာျပရတာပါ။ Yes နဲ႔ No မ်ား ဘာခက္တာမုိ႔လုိ႔ ဆုိၿပီး အထင္မေသးလိုက္ပါနဲ႔။

ဒါဆို Yes ျမင္တာနဲ႔ သေဘာတူတယ္လို႔ ယူၿပီး No ျမင္တာနဲ႔ ျငင္းတာပဲလို႔ ယူဆလို႔ ရႏိုင္ပါ႔မလား။ အဲဒီလို ယူဆလို႔ မရတဲ့ အေျခအေနတခ်ဳိ႕ကို တင္ျပပါ႔မယ္။ အျငင္းနဲ႔ ေထာက္ခံလို႔ ရတဲ့ အေနအထားေတြ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ ၾကည့္ၾကစို႔။
A : It isn't fair.
B : No, it isn't.
ကဲ ... အထက္က စာေၾကာင္းကို ေလ့လာၾကည့္ၾကစို႔။ ေအ ေျပာလိုက္တာက ဒါ မတရားဘူး လို႔ ေျပာတယ္။ ဘီရဲ႕ အေျဖက ႐ုတ္တရက္ No ကို ျမင္ေတာ့ ျမန္မာအေတြးနဲ႔ ဘာသာျပန္မယ္ဆုိရင္ "မဟုတ္ဘူး၊ မတရားဘူး" လို႔ ျပန္မိတတ္ၾကတယ္။ အဲဒီ စာေၾကာင္းရဲ႕ ဘာသာျပန္အမွန္က "ဟုတ္တယ္၊ မတရားဘူး" လို႔ပဲ ျပန္ရလိမ့္မယ္။ အေရွ႕စာပုိဒ္မွာ က်ေနာ္ ရွင္းျပခဲ့သလိုပါပဲ။ အဂၤလိပ္စာမွာ အေၾကာင္းရပ္ကို အဓိကထား စဥ္းစားၿပီးမွ အေျဖေျဖတယ္။ တရားသလား မတရားဘူးလားပဲ စဥ္းစားတယ္။ ဘယ္လို ေမးထားသလဲဆိုတာ အဓိက မက်ဘူး။ မတရားဘူးလို႔ ယူဆတာေၾကာင့္ it isn't လို႔ ေျဖရတယ္။ မတရားတာကို ေျပာလိုတာေၾကာင့္ No လို႔ သံုးရတယ္။ အဲဒီမွာ ျမန္မာအမ်ားစုက Yes, it isn't လို႔ ျမန္မာစာလိုေတြးၿပီး ေျဖမိတတ္ၾကတယ္။ သတိထားစရာပါ။ ဒါကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အဂၤလိပ္စာမွာ No ျမင္တုိင္း ျငင္းတာမဟုတ္ဘူး ဆုိတာ ေသေသခ်ာခ်ာ မွတ္ထားေပးပါ။

တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ သေဘာတူတာကို Yes ေတြ No ေတြ မသံုးဘဲ ျပန္ေျဖတတ္ၾကတယ္။ that's right, that's true, I agree, sure စတဲ့ စကားလံုးေတြနဲ႔လည္း သေဘာတူေၾကာင္း ေျဖလို႔ ရပါတယ္။ ဥပမာ
'She isn't usually late.' 'No, that's true.' ("ဟုတ္တယ္၊ အဲဒါ အမွန္ပဲ" လို႔ အဓိပၸာယ္ရတယ္။)
'It's worth a try.' 'I agree.'
'We can discuss it again tomorrow.' 'Sure'

တကယ္လုိ႔ တစ္ဦးတစ္ေယာက္က ဘာႀကိဳက္တယ္၊ ဘာထင္ျမင္တယ္ ဆုိတာကို သင့္အေနနဲ႔ ေထာက္ခံသေဘာတူခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ So do I သို႔မဟုတ္ I do too နဲ႔လည္း ေျဖလို႔ ရပါတယ္။ ဥပမာ
'I love it when it's still light at night.' 'Yes, so do I.'
'Anyway, I think Geoffrey's a nice name.' 'I do too.'
ဒီမွာ တစ္ခု မွတ္ရမွာက တကယ္လုိ႔ တစ္ဦးတစ္ေယာက္က သူတို႔ ဘာမႀကိဳက္ဘူး၊ (အဲဒီလို) ဘာမထင္ဘူး ဆုိတာကို သင့္အေနနဲ႔ ေထာက္ခံသေဘာတူခ်င္ရင္ေတာ့ Nor do I, Neither do I သို႔မဟုတ္ I don't either နဲ႔ ျပန္ေျဖရပါမယ္။ ဥပမာ
'I don't approve.' 'Neither (or nor) do I.'
'I don't think it's necessary.' 'I don't either.'

တကယ္လို႔ အားရပါးရ သေဘာတူခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ absolutely, quite သို႔မဟုတ္ exactly သံုးၿပီး ဒီဂရီျမႇင့္လို႔ ရပါတယ္။ ဥပမာ 
'The police should try harder.' 'Yes, absolutely.'
'She's over-reacting a bit.' 'You're absolutely right.'

တကယ္လို႔ သေဘာတူရမယ့္ ကိစၥမွာ မတူတတူလို အေျခအေနမ်ဳိး၊ မတူခ်င္တူခ်င္နဲ႔ တူရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးမွာ (တစ္ဝက္တစ္ပ်က္ သေဘာတူတာ) I suppose so သို႔မဟုတ္ I suppose not ကို သံုးႏုိင္ပါတယ္။ ဥပမာ
'It's the only way.' 'I suppose so.'
'It's not a very nice thing to say, is it?' 'No, I suppose not.'

တကယ္လို႔ မရဲတရဲနဲ႔ သေဘာတူရမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ I think so သို႔မဟုတ္ you're probably right ကို သံုးၿပီး ျပန္ေျဖႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာလိုေတာ့ "ထင္တာပဲေလ၊ ဟုတ္ေလာက္ပါတယ္" ဆိုတာမ်ဳိးေပါ႔။ ဥပမာအေနနဲ႔
'She's German isn't she?' 'I think so.'

အခု ေျပာသြားသမွ်က သေဘာတူတဲ့အခါမွာ ဘယ္လို ေျဖရမလဲဆိုတာ စုစည္းၿပီး တင္ျပသြားတာပါ။ ေနာက္ေန႔မွ သေဘာမတူဘူး ဆိုရင္ေကာ၊ ဘယ္လို သံုးႏႈန္းရမလဲဆိုတာ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးေပးပါ႔မယ္။

ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ့ၾကပါေစ။
ပီေက

No comments: